TRĂNG MỰC (Phần I)
82 bài Waka của Izumi Shikibu (和泉式部; Hòa Tuyền Thức Bộ)
Pháp Hoan (法歡) chuyển ngữ
__________________
Trái tim của tôi đây
nào phải vườn mùa hạ
cớ sao lại mọc đầy
những cành cây tán lá
từ mối tình mê say.
*
Dẫu anh đào năm nay
có muôn phần hấp dẫn
tôi sẽ ngắm vườn cây
với mùi hương hoa mận
ở trong tim tràn đầy.
*
Em đã theo con đường
tối tăm của trần thế
từ núi cao muôn trùng
tất cả cũng chỉ để
đôi ta được tương phùng.
*
Nghĩ về người đêm nay
những con đóm đóm nhỏ
lấp lánh trong đầm lầy
như nỗi niềm mong nhớ
của thân thể em đây.
*
Khu vườn của em đây
không một ai dòm ngó
phong kín những cành cây
mong sao người nào đó
rẽ lối đi cỏ dày.
*
Thế gian này hỡi ôi
tình không mang màu sắc
cớ sao thân thể tôi
lại nhuốm màu nước mắt
của mối tình xa xôi.
*
Từ đỉnh To-ki-wa
gió mùa thu thổi tới
thân thể tôi chan hoà
với màu và hương của
những cây tùng phương xa.
*
Bây giờ đã canh ba
ngắm nhìn vầng trăng tỏ
và thầm hỏi chăng là
thôn làng ai, ở đó
người có nghĩ về ta?
*
Thời gian đà trôi qua
và người dần quên lãng
chẳng còn đến với ta
chỉ con tim mù quáng
tin vào lời hứa xa.
*
Lý do nào mà tôi
tuôn trào đôi dòng lệ?
chỉ vì muốn cuốn trôi
và gột cho sạch sẽ
ô danh này mà thôi.
*
Chẳng bao giờ tôi mơ
về người trong giấc ngủ
lạ lùng sao, bây giờ
ngắm nhìn đôi dòng chữ
lại nhớ thương thẫn thờ.
*
Những cây mận giờ đây
dường ra hoa trắng xoá
nhưng khi vịn cành cây
những cánh hoa lả tả
chính là tuyết rơi đầy.
*
Thân thể tôi cạn dần
bởi ngày đêm mong nhớ,
khát khao một người tình
như thung sâu, một thưở
đã từng là con tim.
*
Chăn gối của em đây
theo tháng năm mòn mỏi
bụi kia đã bám đầy-
vì ai em sẽ phải
phủi sạch tối hôm nay?
*
Ngay cả giọt sương rơi
đọng lại trên cành trúc
cũng vấn vương lâu dài
hơn người, trong thoáng chốc
biến mất vào ban mai.
*
Tôi không nghĩ là mình
sẽ đặt chân lần nữa
lên trên con thuyền tình
trôi về nơi vô định
giữa biển đời điêu linh.
*
Thức giấc bởi mùi hương
của những bông hoa mận…
bóng tối trong khu vườn
giữa đêm xuân thấm lạnh
lấp đầy nỗi nhớ thương.
*
Ngay cả một dòng sông
của những hàng nước mắt
trong thân thể trào dâng
có thể nào dập tắt
ngọn lửa tình này không?
*
Chỉ mong gặp người thôi
và được người nhìn thấy
nếu người là gương soi
mỗi sáng tôi thức dậy
được ngắm nghía một hồi.
*
Vào một sớm bình minh
giữa trời vầng trăng tỏ
lặng lẽ tôi ngắm nhìn
và rồi tôi thấy rõ
trọn vẹn trái tim mình.
*
Dẫu gió thổi kinh hoàng
nhưng nơi này cũng có
ánh trăng khuya nhẹ nhàng
rơi xuyên qua mái cỏ
của căn nhà bỏ hoang.
*
Gặp người, đối với em
chẳng có gì sánh được
đâu cần nói gì thêm
ngoài cùng nhau tận hưởng
những phút giây êm đềm.
*
Em nghĩ rằng, ”Trong mơ
sẽ cùng nhau gặp gỡ…”
Trên gối nằm bơ vơ
giữa đêm sâu trăn trở,
thao thức mấy canh giờ.
*
Biết phải làm gì đây
nếu như người trở lại
khu vườn sáng hôm nay
quá đáng yêu để phải
giẫm lên hoa tuyết này.
*
Quen dần với nỗi đau
qua những dòng lệ chảy
chẳng có mùa xuân nào
mà em không để lại
cánh hoa tình đằng sau.
*
Thế gian này hỡi ôi
lẽ nào người chẳng thấy
chỉ là giấc mộng đời?
Dẫu nhớ nhung cách mấy
cũng vô thường cả thôi…
*
Trong đêm tối cô đơn
Dưới ánh đèn mờ tỏ
Tôi chẳng làm gì hơn
Ngoài ngồi bên cửa sổ
Lắng nghe mưa gió dồn.
*
Thế gian này hỡi ôi
Thứ không nên tồn tại
Là người lãng quên tôi
Hay là người tôi đã
Lãng quên trong cuộc đời?
*
Nỗi đau nào sẽ vơi:
Yêu một người đã chết,
Hay mòn mỏi đơn côi
Đợi một người dẫu biết
Chẳng gặp nhau trong đời?
*
Điều gì tốt đẹp hơn:
Người mỗi ngày gặp gỡ
Chẳng một chút tình thương,
Hay người tôi mong nhớ
Nhưng cách muôn dặm trường?
*
Ôi giọng nói của người
Em mong được nghe thấy
Thêm một lần nữa thôi!
Khuôn mặt ngày xưa ấy
Chẳng nói năng một lời.
*
Thức dậy sáng hôm nay
Ta vẫn chưa hội ngộ,
Biết phải làm gì đây
Khi tấm thân ngoan cố
Cứ sống thêm mỗi ngày?
*
Đã qua rồi từ lâu
Nhưng cớ gì tôi chẳng
Trút được nỗi buồn đau,
Nghiên mực ngày xưa vẫn
Ướt đẫm muôn giọt sầu.
*
Nếu như tôi tỏ bày,
Thời nỗi niềm thương tiếc
Sẽ tầm thường lắm thay,
Tiếng khóc là lời nói
Của đớn đau mỗi ngày.
*
(Bài thơ khóc con gái Naishi)
Sao con lại bỏ ta
Đi về nơi xa thẳm?
Tuyết giữa trời bao la
Khi rơi cũng rơi xuống
Thế gian kia nữa mà!
*
Ôi đau đớn làm sao
người đã thành sương khói
dẫu xác ve năm nào
có héo khô mòn mỏi
vẫn còn đó trên cao.
*
Nếu cơn mưa nhạt nhoà
đổ xuống thời có lẽ
vầng trăng trước cổng nhà
sẽ dừng chân nán lại
nơi này cùng với ta.
*
Dẫu rằng tối hôm nay
thức canh vầng trăng sáng
và hoa nở trên cây,
nhưng cuối cùng cũng chẳng
giữ được đêm xuân này.
*
Thoáng một phút giây thôi
người hoá thành sương khói
để giờ đây bầu trời
đầy mây mờ u tối
khiến tim tôi bồi hồi.
*
Bị bỏ lại đằng sau
già đi cùng thế giới
kể từ ngày xa nhau
bông hoa nào em hái
cũng nhuốm đen một màu.
*
Họ bảo giữa đêm sâu
vong hồn quay trở lại
nhưng người chẳng thấy đâu
thôn làng em trống trải
vọng vang tiếng kinh cầu.
*
Người thân trên cõi đời
xa lìa theo năm tháng
ngay cả bản thân tôi
sẽ hoá thành mây trắng
bay về bốn phương trời.
*
Thế gian này hỡi ôi
sương trên đầu ngọn cỏ
mộng mị, lửa ma trơi
cũng dài lâu hơn cả
tình yêu của con người.
*
Thân thể của đôi ta
đã trở nên thân thiết
nghĩ rằng một ngày xa
sẽ đến hồi ly biệt
đủ khiến em lệ nhoà.
*
Đến đây nào với tôi
khi hoa vừa hé cánh
thế giới của con người
như hạt sương lấp lánh
trên cánh hoa rụng rời.
*
Tôi không thể nhận ra
thứ gì đang phát sáng:
những cành mận đơm hoa
hay vầng trăng chiếu rạng
giữa đêm xuân hiền hoà.
*
Nếu ở chốn xa xôi
ngắm nhìn vầng trăng sáng
người còn nhớ đến tôi
hẳn rằng muôn mây xám
đã giăng kín bầu trời.
*
Sẽ an ủi lắm thay
nếu người quay trở lại
dẫu chỉ một phút giây
rồi biến mất mãi mãi
như chớp lúc cuối ngày.
*
Điều gì ở trên đời
ít đáng tin cậy nhất-
có phải dòng sông trôi,
thỏ đồng hoang rượt đuổi,
hay trái tim con người?
*
Này chú dế kia ơi
dẫu rằng bài ca nhỏ
không có lấy một lời
thế nhưng bài ca đó
lại khiến ta bồi hồi.
*
Dẫu rằng tối hôm nay
không chờ người nào tới
nhưng nỗi niềm riêng tây
đang trở nên lạc lối
trong bóng đêm cuối ngày.
*
Em cứ suy nghĩ hoài
sẽ có người nào tới
thăm viếng tối hôm nay
nếu gió kia mở lối
trong vườn hoang cỏ dày?
*
Nếu như bản thân em
thoảng nghe tiếng nước nhỏ
khi chờ người trong đêm
hẳn rằng em đã mở
cánh cửa tùng thẫm đen.
*
Nếu người rời bỏ tôi
khi con tim quạnh quẽ
bắt đầu nhớ nhung thôi
hẳn giờ đây có lẽ
tôi đã quên người rồi!
*
Tôi chẳng thể nhớ ra:
lý do nào tôi đã
ca hát tối hôm qua?
khi sáng nay nỗi khổ
vẫn còn chưa xoá nhoà.
*
Hương thơm đà ngất ngây
cũng chỉ vì người đã
đưa tay hái trên cây,
bông hoa này quý giá
và mỏng manh hao gầy-
*
Hoàng hôn này hỡi ôi
chứa đựng điều gì vậy?
mà tiếng động khẽ thôi
của gió kia cũng đủ
khiến tim tôi bồi hồi.
*
Với nỗi niềm đơn côi
tôi đốt đống lửa nhỏ
trong thôn làng xa xôi
hy vọng làn khói xám
ít nhất sẽ không rời.
*
Dẫu có chút chần chừ
tôi cũng đà thức dậy
khi nghe tiếng vọng từ
dân làng đang đập áo
bên một dòng suối thu.
*
Nhành hồ chi thắm xanh
nếu buộc lời nguyện ước
thời trong ngọn gió hanh
ta đã nghe thấy được
tiếng lá khô lìa cành.
*
Quả dễ dàng lắm thay
để ghét bỏ thế giới,
làm sao từ giã đây
khi vẫn còn đứa trẻ
ở trên cõi đời này.
*
Màu áo hoa tử đằng
sáng nay không còn mặc
cùng với chiếc khăn tang
bởi từ đây nước mắt
sẽ nhuốm lên áo choàng.
*
Giữa dòng đời đắng cay
già đi cùng thế giới
cơn mưa chiều hôm nay
sẽ chỉ đầy thêm bởi
những giọt nước mắt này.
*
Xin người chớ thẹn thùng
bởi thiên hạ sẽ đoán
rằng ta đã ngủ chung
ở bên dưới nếp áo –
choàng thẫm màu tím nhung.
*
Mớ tóc đen thẫm màu,
rối tung trong bóng tối
một mình giữa đêm thâu,
em chờ người đi tới
để chạm lên mái đầu.
*
Sao em chẳng hiểu ngay
kỷ vật mà người đã
để lại bấy lâu nay
chính là niềm thương nhớ
ở trong trái tim này!
*
Phải trả lời làm sao
nếu có ai đó hỏi
rằng tay áo hôm nao
uớt bởi dòng nước mắt
hay bởi cơn mưa rào?
*
Những bông tuyết năm rồi
đã tan ra thành nước
bây giờ lại rụng rơi
ước gì cũng như thế
mỗi năm tôi thấy người.
*
Những đêm như đêm này
khi mặt trăng tỏ rạng,
cả nỗi niềm riêng tây
của trái tim bí mật
cũng trở nên hiển bày.
*
Bộ Hán phục hỡi ôi
dẫu cho đã giũ bỏ
khỏi thân thể của tôi
nhưng ô danh này vẫn
phải mang theo một đời.
*
Nỗi đau này hỡi ôi
đã trở nên quen thuộc
kể từ khi xa người;
mùa xuân nào chẳng có
cánh hoa bay đầy trời.
*
Nhìn về phía xa xôi
đến khi người khuất dạng
với nước mắt đầy vơi
bỗng nhiên vầng trăng sáng
hiện lên cuối chân trời.
*
Nếu như được gặp người
dẫu một lần duy nhất
trái tim này của tôi
sẽ nhớ mong khao khát
qua ức kiếp luân hồi.
*
Kìa những nhành cỏ tranh
mọc bên bờ sông vắng
băng đóng đến tận thân
như thể niềm tĩnh lặng
chính là thứ chúng cần.
*
Thế gian này hỡi ôi
nơi nào người rong ruổi
cũng có vầng trăng soi
hiện lên mỗi buổi tối
trên lối đi của người.
*
Thân thể này của tôi
muốn cưỡi đám mây trắng
về phương Tây xa xôi
nhưng con tim lại hướng
về phương Bắc của người!
*
Dẫu cố gắng tập trung
để giữ lời Phật dạy
duy nhất ở trong tâm
nhưng tôi vẫn nghe thấy
tiếng dế kêu não nùng.
*
Cớ chi phải đắm say
khi mùa xuân trở lại?
bởi hoa nở trên cây
sẽ buộc ta mãi mãi
ở trong thế gian này.
*
Hoàng hôn đã tới rồi
và lũ chim vỗ cánh
bay về bốn phương trời
ôi lối đi nào vậy
sẽ dẫn tôi đến người?
*
Tất cả muôn sắc hoa
đã cuốn theo chiều gió
trong đêm tối bao la
vậy thì ngày mai đó
còn gì an ủi ta.
*
Có lẽ sẽ tốt hơn
nếu như tôi làm bạn
với loài chim đỗ quyên
để cùng nhau trò chuyện
khi bằng qua cửu tuyền.
*
Con đường tôi phải đi
xuyên qua màn bóng tối
trăng trên đỉnh núi kia
xin vì tôi chiếu rọi
xuống lối đi hãi hùng.
_____________
* Pháp Hoan dịch từ bản dịch tiếng Anh của Jane Hirshfield và Mariko Aratani trong The Ink Dark Moon, nguyên tác thơ của nữ thi sĩ Izumi Shikibu (和泉式部; Hòa Tuyền Thức Bộ).
PHÁP HOAN | 法歡 
ThíchThích