THẦN KHÚC – HOẢ NGỤC (Canto V) – DANTE ALIGHIERI

THẦN KHÚC – DIVINA COMMEDIA – Canto V
(DANTE ALIGHIERI)
Phần I: Hoả Ngục

_ Pháp Hoan dịch từ bản dịch tiếng Anh của John Ciardi, Allen Mandelbaum, Robert và Jean Hollander, có tham khảo thêm những bản dịch khác của A. S. Kline và Henry Wadsworth Longfellow.
_ Chưa chú thích, còn chỉnh sửa và bổ sung.
_ Artwork: Francesca da Rimini and Paolo Malatesta Appraised by Dante and Virgil by Ary Scheffer.
_________________

Canto V: (557-697)

Tôi xuống tầng thứ hai ngay sau tầng thứ nhất
Không gian thu hẹp dần nhưng đau khổ gia tăng
Muôn vàn tiếng khóc than dâng lên trong ngục thất.

Vua Mi-nos kinh hoàng ngồi nghiến răng ở đấy,
Khảo tội từng vong hồn trước ngưỡng cửa âm ti,
Phán xét rồi đuổi đi với vòng đuôi cuộn lại.

Điều tôi muốn nói là những vong linh ác hại
Khi đứng trước mặt ngài chẳng dám giấu điều chi,
Và ngài, kẻ thực thi, hiểu rõ bao tội lỗi

Sẽ quyết định nơi nào thích đáng trong ngục tối,
Rồi quấn chiếc đuôi dài quanh thân thể chỉ ra
Số tầng ở dưới xa nơi tội nhân phải tới.

Luôn có đám vong hồn ở trước mặt Mi-nos,
Từng người, từng người một bị xét xử khắt khe.
Họ nói, và lắng nghe, rồi bị lùa xuống dưới.

“Ngươi đã bước vào trong căn nhà của tai ách,”
Mi-nos vội mở lời khi nhìn thấy mặt tôi,
Trong lúc tạm nghỉ ngơi giữa vô vàn trọng trách,

“Hãy cẩn thận lối đi và người ngươi tín thác.
Đừng để cánh cổng này rộng mở đánh lừa ngươi.”
Người hướng đạo trả lời: “Hà cớ gì phải quát?

Hành trình của chúng tôi xin ngài đừng ngáng lối.
Chuyến đi vào ngục tối đã an định trên kia,
Mệnh lệnh phải thực thi; không có ai được hỏi.”

Bây giờ tôi nghe ra những tiếng kêu đau đớn.
Bây giờ tôi đến chốn của những tiếng khóc than,
Đánh mạnh vào tâm can khi dời chân bước xuống.

Ánh sáng ở nơi đây đã trở nên câm lặng,
Chỉ tiếng khóc điên loạn như biển giữa cơn giông
Đang náo động quay cuồng bởi những luồng gió chướng.

Trận bão chốn âm ty chưa một lần dừng lại,
Cuốn theo những vong hồn với sức mạnh vô song,
Quấy nhiễu và xoay vòng rồi đập va mãi mãi.

Khi vong đoàn dồn sang một sườn đồi hoang phế,
Họ cất tiếng kêu gào, rồi khóc lóc, than van.
Đoạn nguyền rủa quyền năng tối cao của Thượng Đế!

Tôi biết rằng những ai đang chịu cơn khổ luỵ
Chính là đám tội đồ của ham muốn xác thân,
Đặt dục vọng cá nhân ở bên trên lý trí.

Như cánh loài sáo đen mang vong linh tội lỗi
Giữa vùng trời giá lạnh bay thành đàn trên không,
Theo những trận cuồng phong lượn vòng trong bóng tối.

Hạ xuống rồi nâng lên, trôi đây rồi dạt đó.
Chẳng còn hy vọng gì dẫu một phút giây thôi,
Được dừng lại nghỉ ngơi hay vơi đi nỗi khổ.

Khác gì bầy sếu hoang cùng tiếng kêu tang tóc,
Nối thành từng hàng một dằng dặc ở trên cao,
Trong hơi gió thét gào tôi nghe ra tiếng khóc,

Cùng bao tiếng thở dài khi vong đoàn kéo tới.
Nên tôi vội mở lời: “Thưa thầy, họ là ai
Sao đau đớn khôn nguôi trước những làn gió tối?”

“Ta nghĩ người đầu tiên năm xưa con đã học
Về lịch sử của nàng” Thầy đưa mắt nhìn sang,
“Kẻ từng là nữ hoàng của rất nhiều bộ tộc.

Thói ăn chơi của nàng đã biến thành lề lối
Luật pháp nàng sửa đổi cho dâm đãng lên ngôi
Để chẳng còn một ai có được quyền chống đối.

Ta đã từng đọc qua về Se-mi-ra-mis,
Vợ của vua Ni-nus, người kế vị ngai vàng,
Trên vùng đất Sul-tan giờ là người thống trị.

Còn kia là vong linh của người từng bội phản
Tro của Si-chae-us rồi tự sát vì tình;
Cùng nữ hoàng sông Nin – người dâm ô phóng đãng.

Tôi nhìn thấy He-len, vì nàng bao điều xấu
Đã xảy đến liên hoàn; và cả A-chi-lle,
Trong giây phút biệt ly cùng Tình Yêu chiến đấu.

Pa-ris và Tris-tan… Thầy đưa tay ra trỏ
Và hơn nghìn người nữa với tên họ rõ ràng,
Đã giã từ thế gian bởi tình yêu cám dỗ.

Trong khi tôi nghe thầy điểm danh từng hiệp sĩ
Cùng tên những quý bà thời bao nỗi xót thương
Khiến cho mọi giác quan bỗng trở nên tê dại.

Tôi nói: “Thưa thi nhân, nếu như con có thể
Trò chuyện với hai người đang bay sát bên nhau,
Có vẻ dạt lên cao theo một hơi gió nhẹ.”

“Con sẽ thấy rõ ràng:” Thầy tôi cất tiếng nói
“Khi họ tiến lại gần hãy khẩn khoản cầu xin
Với tình ái trong tim, thứ dẫn đường chỉ lối.”

Khi cơn gió đổi chiều mang vong linh họ tới,
“Hỡi thần hồn mệt mỏi,” tôi lớn tiếng van lơn,
“Xin kể rõ nguồn cơn nếu không ai cấm đoán.”

Khác gì cánh chim câu theo những lời mê đắm,
Được ý chí dẫn đường sãi cánh mãi không thôi,
Xuyên qua những tầng trời để trở về tổ ấm,

Từ vong đoàn Di-do hai linh hồn tách khỏi,
Qua một vùng khí tối để bay đến bên tôi,
Bởi tiếng gọi vừa rồi chứa chan bao tình ái.

“Hỡi người ở trần gian khoan dung và đức độ,
Vượt qua chốn u đồ để thăm viếng từ nơi –
Linh hồn của chúng tôi nhuốm lên màu huyết đỏ.

Nếu bạn của chúng tôi là Vua của vũ trụ
Chúng tôi sẽ nguyện cầu cho ngài được bình an,
Bởi ngài đã xót thương trước nỗi niềm thống khổ.

Chúng tôi mãi khát khao để lắng nghe và nói
Về điều ngài mong mỏi để được nói và hay,
Khi bão tố dừng xoay và cuồng phong ngừng thổi.

Trên bến bờ sông Po là vùng tôi sinh trưởng,
Nơi những con sóng trào dần êm ả trôi xuôi,
Rồi yên nghỉ muôn đời trước khi vào biển lớn.

Ôi trái tim dịu dàng khi ái tình thống trị,
Giữ thân hình tuyệt mỹ bị cướp đoạt từ tôi,
Và điều đó, hỡi ôi, vẫn còn gây khổ luỵ

Tình chẳng để cho ai thoát được ra, chốn đó,
Tình khiến tôi nghẹt thở bởi vẻ đẹp của chàng,
Ngài có nhìn thấy chăng tình vẫn chưa rời bỏ.

Tình dẫn hai chúng tôi cùng sa vào vực thẳm.
Ngục Cai-na đợi hắn – kẻ giết hại chúng tôi.”
Và đó là những lời mà chính tôi nghe đặng.

Trong khi lắng tai nghe hai linh hồn thương tổn
“Con đang nghĩ ngợi gì?” Thầy cất tiếng hỏi tôi,
Bởi lẽ sau một hồi đầu tôi còn cúi xuống.

Tôi liền trả lời Thầy: “Hỡi ôi, sao thê thảm,
Khi ý nghĩ ngọt ngào cùng khao khát yêu thương
Lại hoá thành con đường dẫn về nơi hoạn nạn!”

Rồi tôi lại mở lời khi quay sang nhìn họ:
“Fran-ces-ca này hỡi, vì thương xót đến nàng
Nên ta mãi khóc than trước niềm đau nỗi khổ,

Nhưng hãy kể ta nghe trong đam mê dịu ngọt,
Bằng những dấu hiệu gì tình đã để nàng hay
Rằng những khao khát này sẽ chẳng bao giờ ngớt?”

Và nàng trả lời tôi: “Chẳng có gì đau khổ
Hơn nhớ lại những giờ được hạnh phúc bên nhau
Ở trong chốn ngục sâu – Thầy của ngài hiểu rõ.

Tôi sẽ nói ngài nghe nếu như ngài mong mỏi
Về nguồn cơn tình ái để ngài có thể hay,
Như một người đắm say vừa khóc vừa kể lại.

Chúng tôi đọc cùng nhau để tìm cơn cảm khái,
Chuyện tình Lan-ce-lot vào một buổi đẹp trời.
Chỉ hai người chúng tôi không có gì đáng ngại.

Đã biết bao nhiêu lần mắt chúng tôi gặp gỡ
Và sắc màu nhuốm đỏ trên khuôn mặt thơ ngây.
Chỉ thoáng một phút giây lòng chúng tôi bỡ ngỡ:

Rồi lúc đọc đến phần nụ cười ao ước được
Chàng tình nhân đích thực trao cho một nụ hôn,
Chúng tôi đã không còn rời xa nhau nửa bước,

Khi chàng ghé môi hôn cả thân hình rung rẩy.
Tác giả với sách này, đích thị Ga-le-haut.
Kể từ đấy về sau chúng tôi không còn đọc.”

Trong khi một linh hồn kể về bao ẩn ức
Thời linh hồn còn lại thổn thức mãi không thôi,
Bởi đau xót khôn nguôi tôi ngất đi một lúc –

Khác Gì Một Thây Ma Trên Nền Đất Ngã Gục.