14 bài thơ – Emily Dickinson

14 bài thơ của Emily Dickinson
Pháp Hoan dịch từ nguyên tác tiếng Anh

“Chúng ta học Trọn Vẹn về Tình Yêu…”

Chúng ta học Trọn Vẹn về Tình Yêu –
Những Từ – và những Chữ –
Chương Đầu Tiên – cùng toàn bộ Sách Vở –
Rồi – Thiên Khải giấu mình –

Nhưng ở trong đôi mắt của Người Tình
Sự Thơ Ngây nhìn thấu –
Còn thiêng liêng hơn cả Thời Thơ Ấu –
Nào khác gì, Trẻ Con –

Dẫu cố gắng để lý giải nhiều hơn
Những Gì – không hiểu rõ –
Nhưng hỡi ôi, Trí Tuệ sao đồ sộ –
Và Chân Lý – muôn hình!

*
“A! Đêm Hoang Dại – A! Đêm Hoang Dại!”

A! Đêm Hoang Dại – A! Đêm Hoang Dại!
Khi người ở bên ta
A! Đêm Hoang Dại – A! Đêm sẽ phải
Hoá thành sự xa hoa!

Vô ích mà thôi – gió kia thổi tới –
Bờ vịnh của Con Tim –
Không cần gì nữa: Hải Đồ trôi nổi –
La Bàn cũng nằm im!

Chèo đến Thiên Đường – chèo qua Biển Cả
Rộng lớn và xa xôi!
Thả xuống mũi neo – đêm nay ta đã
Đậu yên ở trong người!

*
“Dòng Sông tôi đang chảy về biển cả”

Dòng Sông tôi đang chảy về biển cả.
Biển Xanh ơi, người sẽ đón chào ta?
Dòng sông tôi đang chờ người đáp trả.
Còn biển nhìn, với ánh mắt thiết tha.

Tôi sẽ mang trên mình trăm dòng suối
Từ ngóc ngách của thế giới bao la.
Vậy biển ơi, hãy nói:
“Đến đây nào, với ta!”

*
“Bởi vì tôi không thể chờ Thần Chết”

Bởi vì tôi không thể chờ Thần Chết –
Nên Ngài đã chờ tôi –
Trên Chuyến Xe chỉ có mỗi Hai Người –
Cùng với Sự Bất Tử.

Xe chậm rãi – Ngài không hề biết vội
Và tôi cũng cất ngay
Bao công việc, bao vui thú hằng ngày,
Trước Tử Thần Lịch Lãm –

Qua Trường Học, nơi Trẻ Con đùa giỡn
Kết Thành Vòng – Ca Vang –
Qua Cánh Đồng của Mắt Lúa Chín Vàng –
Qua Mặt Trời Xế Bóng –

Hay đúng hơn – chính Mặt Trời chuyển động –
Vì Sương Lạnh rơi nhanh
Làm ướt cả chiếc Áo Choàng – Vải Lanh
Và Khăn Quàng – Vải Lụa

Ta dừng lại trước một Căn Nhà nhỏ
Như Nấm Đất – Gồ Cao –
Cả Mái Nhà dường như đã tiêu hao
Gờ Vữa nằm vương vãi –

Kể từ đó – dầu qua bao Thế Kỷ
Nhưng vẫn ngắn hơn Ngày
Tôi nhận thấy Đầu Ngựa phóng như bay
Hướng về miền Vĩnh Cửu –

*
“Nai Trúng Tên – thường nẩy mình cao nhất -”

Nai Trúng Tên – thường nẩy mình cao nhất –
Thợ Săn nói với tôi –
Đó chỉ là niềm Hoan Lạc cái chết –
Rồi Cây Bụi im hơi!

Nước phọt ra khi đánh vào Tảng Đá!
Bẫy Thép bật vô Chân!
Còn sắc thắm đậm hơn trên Đôi Má
Khi Cơn Sốt lan nhanh!

Sự Vui Đùa là Giáp Phục Đau Khổ –
Được Trang Bị Đủ Đường,
Kẻo ai đó dò theo vệt máu đỏ
La rằng: “bạn bị thương!”

*
“Nước Mát – dạy ta bởi Cơn Khát…”

Nước Mát – dạy ta bởi Cơn Khát;
Đất Liền – bởi sóng gió Đại Dương.
Hạnh Phúc – bởi bao nỗi Bi Thương –
Hoà Bình – bởi vô vàn Cuộc Chiến –
Tình Yêu – bởi hàng bia Tưởng Niệm –
Chim Trời – bởi muôn dặm Tuyết Sương.

*
“Tôi không là ai cả! Còn bạn là ai?”

Tôi không là ai cả! Còn bạn là ai?
Bạn cũng không là ai cả?
Vậy có đôi ta – đừng nói cho thiên hạ!
Bạn biết đấy, họ sẽ đuổi ta đi.

Thật chán chường để trở thành ai kia!
Như ễnh ương, luôn mở to chiếc mõm
Suốt ngày dài, trước vũng lầy kính ngưỡng
Gọi mãi tên mình!

*
“Tôi cư ngụ trong Căn Nhà Khả Thi”

Tôi cư ngụ trong Căn Nhà Khả Thi –
Văn Xuôi không thể đọ –
Một Căn Nhà với nhiều Ô Cửa Sổ –
Cùng lắm Cửa Ra Vào –

Những Gian Phòng gỗ Tuyết Tùng thoáng cao –
Mắt trần không thể thấy –
Và Mái Vòm vĩnh hằng đang giữ lấy
Cả Bầu Trời bao la –

Những Vị Khách – xinh đẹp nhất – ghé qua
Công Việc – Này – chỉ có –
Mở thật to Đôi Bàn Tay bé nhỏ
Để thu thập Thiên Đàng –

*
“Niềm Hy Vọng” là giống loài có cánh –“

”Niềm Hy Vọng” là giống loài có cánh –
Đậu xuống giữa hồn tôi –
Chim cất lên bao khúc hát không lời –
Chưa một lần dừng lại –

Ngọt ngào nhất – tôi nghe – trong Gió thổi –
Và bão tố sục sôi –
Khiến chú Chim từng sưởi ấm bao người
Phải một phen tơi tả –

Tiếng chim kêu trong vùng đất lạnh giá –
Và Biển Cả lạ lùng –
Chẳng bao giờ – dẫu trong cảnh Khốn Cùng,
Chim xin Tôi vụn bánh.

*
“Mơ – thời tốt – nhưng Thức còn tốt hơn’’

Mơ – thời tốt – nhưng Thức còn tốt hơn,
Nếu thức lúc tỏ rạng –
Nếu thức vào Ban Đêm – thời tốt hơn –
Là mơ – về Buổi Sáng –

Ngọt ngào hơn – Phỏng Đoán Chim Hoét Lam –
Vui thích gì Cây Cối –
Hơn đương đầu – với Bình Minh Vững Vàng –
Chẳng dẫn vào Ngày Mới –

*
“Tôi chưa từng nhìn thấy Cánh Đồng Hoang”

Tôi chưa từng nhìn thấy Cánh Đồng Hoang-
Tôi chưa từng nhìn thấy Bờ Biển Rộng-
Nhưng tôi biết hình dáng Đoá Thạch Nam
Và chiều cao của những Cơn Sóng Lớn.

Tôi chưa từng trò chuyện với Chúa Trời
Hay ghé thăm chốn Thiên Đường đẹp đẽ-
Nhưng tôi chắc rằng tôi sẽ tới nơi
Như thể đã cầm trong tay Chiếc Vé-

*
“Sự Thành Công được xem ngọt ngào nhất”

Sự Thành Công được xem ngọt ngào nhất
Với những ai chưa từng.
Cũng giống như muốn hiểu được giọt mật
Phải khát khao vô cùng.

Chẳng có ai trong Quân Phục đỏ tía
Chiếm Lá Cờ hôm nay
Có thể nói cho mọi người định nghĩa
Về vinh quang đủ đầy

Hơn anh lính – thất trận – nằm hấp hối
Bên tai vẫn còn vang
Khúc khải hoàn từ phía xa vọng tới
Nghe đớn đau, rõ ràng!

*
“Tôi nghe thấy tiếng Ruồi bay – khi chết – ”

Tôi nghe thấy tiếng Ruồi bay – khi chết –
Sự Tĩnh Lặng trong Phòng
Nào khác gì sự Tĩnh Lặng trong Gió –
Giữa Bão Tố Phập Phồng –

Những Con Mắt – chung quanh tôi – cạn nước –
Và Hơi Thở lắng dần
Khi chứng kiến – sự Khởi Đầu sau chót –
Cùng Vị Vua trong Phòng –

Những Kỷ Vật – đã Ký Tên – tất cả
Và mọi phần của tôi
Cũng nhượng lại – và rồi trong khoảnh khắc
Hiện lên một Con Ruồi –

Tiếng Vo Ve – Xanh Xao – không vững giữa –
Ánh sáng và hàng mi –
Rồi Khung Cửa – mờ đi – và tôi chẳng
Còn nhìn thấy được gì –

*
“Tôi cảm thấy một Tang Lễ, trong Đầu”

Tôi cảm thấy một Tang Lễ, trong Đầu
Thân Bằng lui và tới
Tiếng dẫm đều – tiếng dẫm đều – đến nỗi
Tri Giác rớt qua sàn –

Rồi tất cả ngồi xuống giữa Nhà Quàn,
Họ thầm thì, như Trống –
Tiếng dội vang – tiếng dội vang – làm cóng
Tâm Thức này của tôi –

Tôi nghe ra tiếng nhấc Cỗ Quan Tài
Qua Hồn tôi, cót két
Những Đôi Ủng làm bằng Chì và Thép,
Rồi Không Khí – ngân vang,

Ngỡ Thiên Đàng chỉ là một Quả Chuông,
Và Sinh Linh, nghe ngóng,
Trong Tĩnh Lặng, tôi trở nên lạ lẫm
Và cô độc, tan hoang –

Và Mặt Sàn trong Lý Trí, gãy ngang,
Và tôi lao xuống dưới –
Và cuối cùng, tôi đâm vào Thế Giới,
Và chẳng còn biết chi –

_________________
* Pháp Hoan dịch từ nguyên tác tiếng Anh của nữ thi sĩ người Mỹ Emily Dickinson.
* Ủng hộ Pháp Hoan: https://phaphoan.ca/contact/