Chương 20 – Chấp Nhận Cái Chết
(Haiku Cho Tâm Hồn: 108 Bài Thơ Để Nuôi Dưỡng Sự Tỉnh Thức & Mở Rộng Trái Tim)
Giã từ thế nhân-
đời tôi là hạt
sương rơi đầu cành!
Farewell-
I pass as all things
the dew on grass.
_BANZAN (晩山; Vãn Sơn)
Bài haiku đơn giản này khiến tôi nhớ lại một câu nói nổi tiếng của bộ lạc Lakota (thuộc thổ dân châu Mỹ), ”Hôm nay là một ngày tốt lành để qua đời, hoka-hey (mọi thứ đã hoàn mãn).” Đây quả thực là một lối suy nghĩ can đảm về cuộc đời và cái chết. Một kiểu tiếp cận hoàn toàn trái ngược so với những câu thơ nổi tiếng của thi sĩ xứ Welsh Dylan Thomas, ”Đừng đi êm ái vào giấc ngủ vĩnh hằng/… Vùng lên, vùng lên chống lại chút ánh sáng dần tan”. Đối với hầu hết chúng ta, một trong hai quan điểm này hay sự kết hợp của cả hai sẽ được đón nhận vào những thời điểm khác nhau của cuộc đời. Vài người trong chúng ta có thể đối diện với tuổi già, bệnh tật và cái chết một cách nhẹ nhàng. Tuy nhiên, để thực hiện điều trình này đòi hỏi chúng ta phải bỏ ra vài phút mỗi ngày để quán niệm rằng mỗi hơi thở mà chúng ta đang hít vào hoặc thở ra có thể là hơi thở sau cùng – mỗi cuộc đối thoại, mỗi miếng bánh mì, như thể đó là lần sau cuối. Và thấy được điều gì đang phát sinh, thứ gì đang cảm nhận. Đôi khi chúng ta cảm thấy sợ hãi, đau buồn, vui vẻ hoặc biết ơn – hay có lẽ là sự tiếp nối hoặc trộn lẫn của những cảm giác này. Những sát na thay đổi không ngừng khiến mọi thứ trông dường bất ổn, nhưng lại có thể khiến chúng ta nhận ra được sự mong manh của cuộc đời, và từ đó thêm trân quý và thương yêu nó. Bài tập này không phải để khiến chúng ta yếm thế, mà là bài tập về sự khích lệ liên tục để chúng ta có thể sống cuộc sống của mình một cách hoàn mãn– để sống trọn vẹn và chết trọn vẹn; để dám nói với bản thân mình mỗi ngày ‘’Hôm nay là một ngày tốt lành để qua đời’’ vì nó có thể là ngày sau cuối. Hoka-hey!
_________________
* Pháp Hoan dịch từ bản tiếng Anh của Patricia Donegan trong Haiku Cho Tâm Hồn: 108 Bài Thơ Để Nuôi Dưỡng Sự Tỉnh Thức & Mở Rộng Trái Tim (Haiku Mind, 108 Poems to Cultivate Awareness & Open Your Heart).
* Đóng góp: https://phaphoan.ca/contact/
💙💙💙
ThíchThích