25 bài Haiku (1029-1053) của George Swede.
Pháo hoa tàn rồi
thật lâu sau đó
sao băng giữa trời.
Trong viện tâm thần
cái bóng tôi đợi
một mình ngoài sân.
Sau khi phá thai
nàng ngồi nhổ cỏ
trong vườn sáng nay.
Đôi giày cũ của ông
sáng nay tôi mang chúng
rồi dạo quanh một vòng.
Lất phất áo trẻ thơ
nói lời chia tay bố
ở trên dây phơi đồ.
Kiếm tìm đến chán chê
ý nghĩa của cuộc sống
tờ hoá đơn gửi về.
Nhà máy bị bỏ hoang
ở bên trong bãi đậu
bồ công anh một hàng.
Một con ruồi bay quanh
va vào khung cửa sổ
trong bệnh viện tâm thần.
Sữa sáng nay hết rồi
chỉ có đám mây trắng
trong tách cà-phê thôi.
Sau mỗi lần mà ta
luận bàn về triết học
chỉ còn đống xương gà.
Gã Hồi giáo chắp tay
hướng về cửa thoát hiểm
trong phòng chờ sân bay.
Cái bóng của tôi chờ
khi kiểm tra hộ chiếu
vắt ở bên kia bờ.
Bắt gặp nỗi cô đơn
khi đi làm về muộn
ở bên trong sảnh đường.
Ánh mặt trời chiếu lên
một hàng sách của những
tác giả bị lãng quên.
Niềm cay đắng tối qua
hắn bỏ thêm một muỗng
đường vào trong tách trà.
Ở bên trong túi đàn
của nghệ sĩ đường phố
lá mùa thu rơi vàng.
Gió mùa xuân hiền hoà
rượt ở trong giấc ngủ
một con chó săn già.
Hạn hán ở khắp nơi
nhưng ở trong nghĩa địa
cỏ vẫn mọc xanh tươi.
Phòng đợi không bóng người
dăm ba chiếc lá tụm
dưới mỗi chân ghế ngồi.
Đám gỗ dạt trên bờ
chẳng có ai nhìn thấy
cặp tình nhân loã lồ.
Khung cửa sổ mở toang
gió thổi đi lớp bụi
trên tấm ảnh của nàng.
Cô giúp việc tới rồi
bồ công anh còn vướng
trên mái tóc rối bời.
Bãi đậu xe không người
ở trong vũng nước đọng
nổi lên đám mây trời.
Trong buổi chiều mùa đông
một chiếc xe đang chạy
cùng chiều với dòng sông.
Bình minh đã tới rồi
nằm ở trên vách đá
chiếc xe lăn không người.
______________
Pháp Hoan dịch từ nguyên tác tiếng Anh của nhà thơ người Canada George Swede.
Cám ơn Pháp Hoan loạt Haiku này của George Swede, trong đó có hai bài về shadow rất lạ, làm chị suy nghĩ cách ông nói đến shadow của mình như là một hữu thể riêng biệt có thể tách ra khỏi chính mình để đi nơi khác.
Bài thứ 12 (Cái bóng của tôi chờ / khi kiểm tra hộ chiếu / vắt ở bên kia bờ) trước kia khi mới đọc, chị đã hiểu sai là cái shadow ở đây là người yêu của ông đang đợi ông ở bên kia biên giới khi ông đứng ở trạm chờ kiểm tra hộ chiếu. Bây giờ đọc lại thì mới hiểu ra rằng cái shadow đó là của ông khi ông đứng đợi hộ chiếu thì cái bóng đứng chờ ông. Cái hay là cái bóng có thể thực hiện những mơ ước giùm mình. Chị hiểu vậy không biết có đúng không.
Những Haiku rất hiện thực nhưng được làm một cách tài tình.
ThíchĐã thích bởi 1 người
Em cảm ơn chị Tống Mai. Em cũng đã đọc bài haiku đó lâu lắm rồi, lần đầu tiên đọc em có cảm giác bài đó như muốn nói về một American dream, hoặc một Canadian dream, vì ông là người Latvia di cư qua Canada, và nó cũng có một chút yếu tố chính trị ở trong đó, như bài người Hồi Giáo bị giữ lại ở phòng chờ, hai tay chắp lại hướng về cái cửa thoát hiểm để cầu nguyện. Bây giờ đọc comment của chị em cũng thấy hợp lý, vì trong một bài haiku khác ông có nói về việc dẫn cái bóng của mình đi bộ, như chị nói, cái bóng đã được ông nhân cách hoá thành một hữu thể riêng biệt.
ThíchĐã thích bởi 1 người
Có những bài rất “raw” trong Haiku của Swede làm chị thấy lạ lẫm.
Có lẽ vì chị luôn nghĩ đến Haiku như những gì nhỏ nhắn thanh khiết.
ThíchĐã thích bởi 1 người
Vì nó rất ”raw” nên em cứ có cảm giác mỗi bài thơ của ông là một truyện chớp (flash fiction) hơn là một bài Haiku. Như câu chuyện cực ngắn rất nổi tiếng này của Hemingway: “For sale: baby shoes, never worn”.
ThíchĐã thích bởi 1 người
Trong 25 bài Haiku thơ dịch (1036-1060), bài 1036-1038 theo thể 4×3 (4 chữ, 3 câu); bài 1039-1060 đổi sang thể 5×3. Lý do đổi?
“Gã Hồi giáo chắp tay/ . . . /trong phòng chờ sân bay” và sau đó “Phòng đợi không bóng người” Trong phòng chờ có ít nhất một bóng người, nhưng không bóng người trong phòng đợi. Suy ra phòng chờ và phòng đợi hẳn là 2 phòng khác nhau? Cám ơn PH giải thích.
ThíchĐã thích bởi 1 người
Phòng chờ và phòng đợi giống nhau thôi Gia Định, nhưng một bài là phòng chờ ở sân bay, còn một bài là phòng đợi nào đó: bệnh viện, sân bay, nhà ga…và số lượng chữ của mỗi câu thì tuỳ thuộc vào nội dung của từng bài để mình dịch sao cho đủ ý trong bản Việt ngữ thôi.
ThíchThích