Chương 26: Tật Bệnh Và Cảm Xúc
(Haiku Cho Tâm Hồn: 108 Bài Thơ Để Nuôi Dưỡng Sự Tỉnh Thức & Mở Rộng Trái Tim)
Khi cơn giận đã nguôi
những vì sao ló dạng
gió về ngang lưng trời.
As my anger ebbs,
The spring stars grow bright again
And the wind returns.
_RICHARD WRIGHT
Hầu như không ai biết được rằng tiểu thuyết gia danh tiếng Richard Wright đã sử dụng haiku như một bài thực tập ý thức nhằm giúp ông xoa dịu và vượt qua những đớn đau từ những biến chứng mà căn bệnh kiết lỵ amip đã mang lại trong năm cuối cùng cũng như trong một nửa cuộc đời của ông. Ông đã để lại một di sản đáng kinh ngạc với hơn bốn nghìn bài haiku – một thể thơ ông chưa bao giờ viết trước đó. Những bài thơ được viết trong những quán cà phê ở Paris, hay được viết khi đang nằm liệt giường, đã giúp ông, như lời con gái của ông, ‘’xoay những bài thơ của ánh sáng ra khỏi bóng đêm hội tụ.’’ Trong những năm của thập niên 50, khi thiền còn chưa phổ biến giống như bây giờ, Wright đã tìm thấy lối đi để đối trị với những cảm xúc đen tối từ những cơn phẫn nộ và trầm uất, hay những lên xuống từ căn bệnh của ông, điều mà ai trong chúng ta, trong một giai đoạn nào đó, cũng phải kinh qua nơi chính bản thân mình hay nơi người khác. Viết một bài haiku bao gồm việc chú tâm vào Thiên nhiên, điều này giúp chúng ta vượt thoát khỏi bản thân mình và trân quý những gì đang có mặt. Bài haiku này ghi lại khoảnh khắc khi tâm tư của ông đối với Thiên nhiên bị che mờ bởi cảm xúc, rằng Thiên nhiên không hề thay đổi, nhưng chính tâm tư của ông đã thay đổi khi ông dùng ý thức chánh niệm để thấy rõ mọi vật thêm lần nữa: những vì sao, những ngọn gió và những gì đã có mặt bên cạnh ông ngay từ đầu.
_________________
* Pháp Hoan dịch từ bản tiếng Anh của Patricia Donegan trong Haiku Cho Tâm Hồn: 108 Bài Thơ Để Nuôi Dưỡng Sự Tỉnh Thức & Mở Rộng Trái Tim (Haiku Mind, 108 Poems to Cultivate Awareness & Open Your Heart).
PHÁP HOAN | 法歡 
Cơn khó chịu đã tan,
sao mùa xuân ló dạng,
và gió lành thổi sang.
ThíchThích