Bản dịch cuối cùng của năm
CHÚA RỪNG
(Johann Wolfgang von Goethe)
Ai cưỡi ngựa giữa rừng hoang và gió?
Là người cha cùng đứa con trai nhỏ;
Ông giữ nó ở trong cánh tay êm,
Ôm thật chặt trước cái lạnh của đêm.
Này con trai, cớ gì con hoảng sợ?
Cha không thấy, Chúa Rừng đang đứng đó?
Với vương miện và áo choàng trên vai?
Chỉ là màn sương mỏng, hỡi con trai.
”Hãy đến chơi, cùng ta, này cậu bé!
Ta có nhiều món đồ chơi đẹp đẽ;
Hoa trên bờ đang khoe sắc xinh tươi,
Áo quần vàng, mẹ ta dành cho ngươi.”
Cha ôi cha, hãy lắng nghe thật kỹ,
Lời Chúa Rừng bên tai con thầm thỉ!
Con trai ta, hãy ngoan, im lặng nào;
Chỉ là gió trong tán lá xạc xào.
”Hãy theo ta, hỡi bé con xinh đẹp!
Con gái ta sẽ vì ngươi mở tiệc;
Con gái ta sẽ múa hát thâu đêm,
Dỗ ngươi vào những giấc mộng thần tiên.”
Cha ôi cha, thấy chăng trong bóng tối,
Con Chúa Rừng đang đưa tay vẫy gọi?
Này con trai, ta nhìn thấy rõ ràng,
Vẻ xám xịt của nhánh cây liễu tàn.
”Ta yêu ngươi, say mê ngươi hết mực;
Nếu không nghe, ta sẽ dùng vũ lực.”
Cha ôi cha, Chúa Rừng chẳng buông tay!
Làm con đau, đau lắm, ở ngay đây!
Trong kinh hãi, người cha phi ngựa chạy,
Ôm đứa bé ở trong tay run rẩy,
Về đến nhà, vầng trán đẫm mồ hôi;
Trên tay ông, đứa trẻ đã qua đời.
Erlkönig
Wer reitet so spät durch Nacht und Wind?
Es ist der Vater mit seinem Kind;
Er hat den Knaben wohl in dem Arm,
Er faßt ihn sicher, er hält ihn warm.
Mein Sohn, was birgst du so bang dein Gesicht?
Siehst, Vater, du den Erlkönig nicht?
Den Erlenkönig mit Kron’ und Schweif?
Mein Sohn, es ist ein Nebelstreif.
“Du liebes Kind, komm, geh mit mir!
Gar schöne Spiele spiel’ ich mit dir;
Manch’ bunte Blumen sind an dem Strand,
Meine Mutter hat manch gülden Gewand.”
Mein Vater, mein Vater, und hörest du nicht,
Was Erlenkönig mir leise verspricht?
Sei ruhig, bleibe ruhig, mein Kind;
In dürren Blättern säuselt der Wind.
“Willst, feiner Knabe, du mit mir gehn?
Meine Töchter sollen dich warten schön;
Meine Töchter führen den nächtlichen Reihn,
Und wiegen und tanzen und singen dich ein.”
Mein Vater, mein Vater, und siehst du nicht dort
Erlkönigs Töchter am düstern Ort?
Mein Sohn, mein Sohn, ich seh’ es genau:
Es scheinen die alten Weiden so grau.
“Ich liebe dich, mich reizt deine schöne Gestalt;
Und bist du nicht willig, so brauch’ ich Gewalt.”
Mein Vater, mein Vater, jetzt faßt er mich an!
Erlkönig hat mir ein Leids getan!
Dem Vater grauset’s; er reitet geschwind,
Er hält in den Armen das ächzende Kind,
Erreicht den Hof mit Mühe und Not;
In seinen Armen, das Kind war tot.
____________________
* Pháp Hoan dịch từ nguyên tác tiếng Đức của nhà thơ, kịch tác gia, tiểu thuyết gia, khoa học gia, hoạ sĩ người Đức Johann Wolfgang von Goethe.
* Artwork: Der Erlkönig, 1830, by Moritz von Schwind (Museum: Belvedere).
Bài thơ này đã được Franz Schubert phổ nhạc thành một ca khúc (Lied) rất nổi tiếng. https://www.youtube.com/watch?v=JS91p-vmSf0
ThíchThích
Jessye Norman trình diễn Erlkönig https://www.youtube.com/watch?v=uZ7dCCavl4A
ThíchThích
Cám ơn em tôi.
Jessye Norman diễn tả tuyệt vời khuôn mặt và giọng hát thay đổi từ người cha đến đứa con.
Frohes neues Jahr, Pháp Hoan!
ThíchĐã thích bởi 1 người
Đúng vậy chị ơi. Bà hát thật hay mà cách biểu đạt cảm xúc trên khuôn mặt cũng thật tuyệt diệu. Bà lại phát âm tiếng Đức rất chuẩn. PH chúc chị một năm mới trước hết có nhiều sức khoẻ, sau tiếp có thật nhiều tác phẩm nghệ thuật (nhiếp ảnh và tản văn, tuỳ bút…) hay và đặc sắc.
ThíchĐã thích bởi 2 người
Erlkönig qua sự trình bày của nghệ sĩ dương cầm Ning Feng https://www.youtube.com/watch?v=yEtUIh-fewE
ThíchThích
Đứa bé đã chết lâu rồi trên tay của người cha phải không Pháp Hoan.
Chị vẫn thắc mắc mãi.
ThíchĐã thích bởi 1 người
PH nghĩ em nó chết đúng vào đoạn cuối của con đường ạ. Nhưng không hiểu sao mỗi lần đọc bài thơ này PH lại thấy rằng cái chết của đứa con trai ở đây là cái chết của sự thơ ngây, còn chúa rừng là ẩn dụ của kẻ đã xâm hại và cướp mất tuổi thơ của em.
ThíchĐã thích bởi 1 người
Nhịp dồn dập của nhạc làm chị nghĩ sự ngây thơ bị vùi dập một cách tàn khốc. Tuổi trẻ nếu không được nuôi dưỡng bảo vệ sẽ bị bóng tối chiếm đoạt.
Bản nhạc làm cho ý nghĩa của bài thơ rõ ràng thêm. Genius Schubert.
Chị bỗng nghĩ đến Winterreise.
ThíchĐã thích bởi 1 người